بالابرها که انواع مختلفی دارند، در بسیاری از امور ساخت و ساز، نگهداری و تعمیرات مورد استفاده قرار می‌گیرند و افراد را قادر می‌سازند تا به راحتی و با ایمنی بیشتری، بدون نیاز به بالابرفتن از نردبان یا داربست، در ارتفاع کار کنند. به عبارت دیگر، ایمنی بالابر، از جمله الزامات انجام بسیاری از فعالیت‌ها در ارتفاع به حساب می‌آیند.
با وجود تمامی مزایای استفاده از بالابر، متأسفانه حوادث حین کار، بخصوص کار در ارتفاع، اجتناب ناپذیر هستند. بر اساس گزارش سازمان ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA)، سالانه بسیاری از مرگ و میرها در محیط‌های کاری، در هنگام کار در ارتفاع و برخی از این موارد در هنگام کار بر روی بالابر رخ می‌دهند.
این سازمان همچنین خطرات مرتبط با کار در ارتفاع بوسیله‌ی بالابر را ارزیابی و تحلیل کرده است و این حوادث را در سه گروه علل نیروی انسانی، علل مرتبط با بخش فنی و تجهیزات و علل محیطی تقسیم بندی کرده است.
بنابراین، با انجام برخی راهکارها و رعایت برخی دستورالعمل‌ها، می‌توان این حوادث را به حداقل رساند و بهترین بهره را از این ابزار کار در ارتفاع داشت.
آیا میدانستید که حوادث ناشی از کار در ارتفاع بیشترین آمار حوادث شغلی را به خود اختصاص می‌دهند ؟ ” بیشتر بخوانید ”
شایع‌ترین علل بروز حوادث بالابر
برخی از شایع‌ترین علل بروز حوادث بالابرها عبارتند از :
-
فقدان آموزش کافی
افرادی که از بالابر استفاده می‌کنند، باید آموزش دیده باشند و از دستورالعمل‌های ایمنی و نحوه‌ی استفاده از بالابر آگاهی کامل داشته باشند. کارفرمایان لازم است به مسئله‌ی بهره‌گیری از افراد آموزش دیده در زمینه‌ی کار بر روی بالابر توجه جدی داشته باشند و امکان آموزش مناسب را در اختیار پرسنل خود قرار دهند.
اهمیت آموزش اپراتورهای بالابر را جدی بگیرید!! ” کسب اطلاعات بیشتر ”
-
نادیده گرفتن خطرات بالقوه اطراف محیط کار
غفلت از بررسی محیط کار، میتواند منجر به اشتباهات جبران ناپذیر شود. قبل از استفاده از تجهیزات، اپراتورها باید بازرسی جامعی را برای روند انجام پروژه انجام دهند و به دنبال خطوط انتقال برق شهری، خطرات بالای سر، استحکام سطح زمین، میزان تردد و … باشند. همچنین اگر قرار است کاری در فضای بیرون انجام گیرد، شرایط آب و هوایی باید در نظر گرفته شود.
-
فقدان تجهیزات ایمنی
سقوط بیشترین آسیب‌ها و مرگ و میرهای ناشی از کار در ارتفاع با استفاده از بالابر را به خود اختصاص داده است. اگرچه عوامل مختلفی می‌توانند منجر به سقوط شوند، تجهیزات ایمنی کافی میتواند از بروز بسیاری از این سقوط‌ها جلوگیری کنند.
کارفرمایان موظف هستند، تجهیزات پیشگیری از سقوط (مانند هارنِس، لنیارد و تسمه‌های ایمنی) و وسایلی جهت کاهش آسیب دیدگی ناشی از سقوط (مانند کلاه ایمنی) را تهیه و در اختیار افرادی که قرار است بر روی بالابر کار کنند، بگذارند.
همچنین عدم وجود تجهیزات حفاظت از سقوط در بالابر که از نقاط ضعف سازنده محسوب می‌شود، مانند هندریل‌ها و یا سنسورهای ایمنی، باعث کاهش ایمنی کار در ارتفاع می‌شوند.
علاوه بر سقوط افراد از روی بالابر، سقوط اجسام نیز خطر بزرگی بشمار می‌آید. این خطر بیشتر متوجه افراد حاضر برروی زمین می‌باشد.
ابزارها و وسایلی که از ارتفاع سقوط می‌کنند، حتی اگر از فاصله‌ی نچندان زیاد باشد، می‌توانند باعث آسیب‌های جدی شوند. با انجام پروتکل‌ها و رعایت دستورالعمل‌های ایمنی جلوگیری از سقوط اشیاء از ارتفاع، می‌توانید خطر بروز این نوع حوادث را به حداقل برسانید.
-
برخورد با خطوط و تجهیزات برق
بخش قابل توجهی از تلفات حوادث کار در ارتفاع در محل کار، متعلق به برق گرفتگی می‌باشد. تماس بین بالابر و خطوط انتقال برق، میتواند باعث برق گرفتگی اپراتور شود.
-
برخورد با اجسام دیگر
تعداد بالایی از حوادث بالابر، اختصاص به این نوع از حوادث دارند. در هنگام استفاده از بالابر، فرد باید مراقب سازه‌هایی از جمله دیوار، سقف، ستون‌ها و … باشد. البته بسیاری از این حوادث ناشی از خطای اپراتور است مانند زمانی که فرد دست خود را بین بازوهای بالابر قرار می‌دهد. اینگونه حوادث با آموزش صحیح قابل پیشگیری هستند.
-
نقص و مشکل در بالابر هیدرولیکی
وجود عیوب در بالابرها، میتواند باعث به خطر انداختن ایمنی افراد شود. از عیوب رایج بالابرها که ممکن است منجر به بروز حادثه شوند، می‌توان به نقص در سیستم هیدرولیک، شل بودن هندریل‌ها، مشکل در بازوها و سایر مشکلات اشاره کرد که این عیوب ممکن است باعث سقوط، واژگونی و حوادث جدی شوند.
-
فقدان نظارت و شیوه‌های نگهداری ضعیف
کارفرمایان مسئول اطمینان از عملکرد صحیح کلیه تجهیزات موجود در محل کار هستند. متأسفانه بسیاری از شرکت‌ها، زمان، هزینه و نیروی انسانی لازم برای بازرسی و تعمیرات مداوم را ندارند و در نتیجه، کارگران اغلب مجبور به استفاده از تجهیزات ناایمن هستند.
بالابرها در صورت عدم نگهداری، سرویس و تعمیرات منظم و به موقع، مستعد خرابی هستند. بنابراین صاحبان بالابر، مسئول نظارت بر انجام بازرسی‌های منظم و بهینه‌سازی شرایط نگهداری بالابرها هستند و باید این فرآیند را به نحو احسن به انجام برسانند.
با برترین واحد نگهداری و تعمیرات بالابر آشنا شوید. ” کلیک کنید ”
-
حمل بار اضافی (OVERLOADING)
تجاوز از حد مجاز ظرفیت تحمل وزن بالابر، یکی از دلایل شایع حوادث واژگونی بالابر است. بارگذاری بیش از حد روی یک بالابر ممکن است به دلیل خطای اپراتور و یا عدم نظارت بر عملکرد بالابر و همچنین عدم درج برچسب‌هایی از سوی سازنده که مشخص کننده میزان مجاز وزن است، رخ دهد.
حوادث واژگونی بالابر بر اثر اضافه بار، بخصوص در بالابرهایی که در فضای باز مورد استفاده قرار می‌گیرند، شایع‌تر است.
-
شرایط محیطی و آب و هوای نامساعد و نادیده گرفتن ایمنی بالابر
بالابرها همیشه باید در سطح مسطح و ایمن کار کنند، مگر بالابرهایی که طراحی آن‌ها برای استفاده در سطوح نامنظم باشد. یکی از بزرگترین اشتباهاتی که کارگران مرتکب می‌شوند، قرار دادن بالابر در زمینی ناهموار و شیب‌دار است که ممکن است منجر به واژگونی بالابر شود.
باران، وزش باد شدید، رعد و برق و سایر شرایط نامطلوب آب و هوایی، شرایطی هستند که کارگران نباید از بالابر استفاده کنند. مگر در شرایط اضطراری که باید نکات ایمنی به درستی رعایت شوند.
“راهکارهای حفظ ایمنی بالابر در شرایط آب و هوایی نامساعد ”
نکات ایمنی جهت ارتقاء ایمنی بالابر و کاهش احتمال بروز حوادث
بهترین راه برای کاهش خطرات و وقوع حوادث هنگام کار با انواع بالابر، رعایت نکات ایمنی قبل، در حین و پس از اتمام کار است. در ادامه برخی از این نکات که رعایت آن‌ها بسیار حائز اهمیت است، ذکر شده است :
-
آموزش کاربردی
آموزش مناسب (تئوری و عملی)، میتواند بسیار کمک کننده باشد. این آموزش‌ها شامل آشنایی با دستورالعمل‌ها و دفترچه‌ی راهنمای اپراتور، موارد ایمنی و همچنین درک عملکرد و نحوه‌ی نگهداری دستگاه می‌باشد. لازم به ذکر است بسیاری از حوادث بالابر ناشی از خطای اپراتور و عدم آموزش مناسب است.
-
بررسی وضعیت بالابر
پیش از استفاده از بالابر، تجهیزات را بازرسی و از صحت و عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید و در صورت وجود نقص، برای تعمیر و رفع نقص اقدام کنید.
-
رعایت دستورالعمل‌های سازنده
دستورالعمل‌های سازنده را در هنگام استفاده از بالابر رعایت کنید. مواردی از جمله میزان وزن مجاز، میزان بالاروی بالابر، شیب مجاز قرار دادن بالابر و … که در صورت عدم رعایت آن‌ها، احتمال بروز حادثه افزایش خواهد یافت.
” مشاهده انواع بالابر آکاردئونی، ریلی و پشت کامیونی کلایر ”
سایر نکات ایمنی بالابر
- بالابر را بین موانع و اجسام بالای سر قرار ندهید. زیرا بسیاری از حوادث به این دلیل اتفاق می‌افتند که بالابر بین یک سازه که با بالابر تماس پیدا می‌کند، قرار گرفته. تیرهای بالای سر، سقف، تابلوها و … ممکن است با افراد و یا بالابر برخورد کرده و خطرناک باشد.
- هرگز بالابر را در مجاورت خطوط برق استفاده نکنید. بخاطر داشته باشید هنگام کار در نزدیکی خطوط برق، فاصله‌ی 3 متری را رعایت نمائید. همیشه فرض را بر این داشته باشید که خطوط دارای برق هستند حتی اگر عایق باشند. علاوه بر این تجهیزات حفاظتی مانند دستکش، کلاه و کفش ایمنی داشته باشید.
- حتما بالابر را روی زمین ثابت و هموار قرار دهید. قرار گرفتن بالابر روی شیب و زمین ناهموار، خطر ناپایداری و واژگونی بالابر را افزایش می‌دهد
- از نشستن، ایستادن و یا بالارفتن از هندریل‌ها (نرده‌های محافظ اطراف پلتفرم بالابر) خودداری کنید. اپراتور باید همیشه بر روی سطح سکو قرار داشته باشد.
- در شرایط آب و هوایی نامساعد (باد شدید، باران و صاعقه و …) از بالابر استفاده نکنید.
- هرگز از ظرفیت بالابر تجاوز نکنید. بخاطر داشته باشید محدودیت وزنی یک بالابر علاوه بر اپراتور، شامل ابزارها و سایر متعلقات موجود نیز می‌شود که تجاوز از این ظرفیت، میتواند باعث افزایش احتمال واژگونی بالابر شود.
با بالابر کلایر، ایمن در ارتفاع کار کنید!
با توجه به تجزیه و تحلیل علل شایع حوادث بالابرها، اتخاذ راهکارهای مناسب و افزایش ایمنی در استفاده از این تجهیزات ضروری است. آموزش، نگهداری دقیق، و استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته می‌توانند به بهبود ایمنی و کاهش حوادث مرتبط با بالابرها کمک کنند.
ایمنی کار در ارتفاع، بخصوص کار بر روی بالابر که به عنوان یک وسیله‌ی ایمن و مؤثر در صنعت بحساب می‌آید، مسئله‌ای است که باید اهمیت بالایی برای تمامی کارفرمایان، صاحبان صنایع، اپراتورها و همچنین تولیدکنندگان بالابر داشته باشد.
جهت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با کارشناسان این حوزه با ما در ارتباط باشید
پیشنهاد میکنم بخوانید 
کارخانه و دفتر مرکزی:
